Zo help je je studenten om effectief thuis te studeren

Mannelijke student denkt na tijdens het studeren

Goed zelfstandig thuis kunnen studeren is voor studenten een onmisbare vaardigheid. Eén van de meest effectieve methoden om leerstof beter te onthouden is 'retrieval practice': het actief ophalen van informatie uit het geheugen. Zelftoetsing is een goed voorbeeld van deze leermethode. Hoe begeleid je je studenten bij deze manier van leren? 

De kracht van zelftoetsing

Veel studenten herlezen hun studiemateriaal of markeren teksten, in de veronderstelling dat dit effectieve leermethoden zijn. Echter, studies wijzen uit dat deze technieken minder effectief zijn dan actieve methoden zoals zelftoetsing. Bij zelftoetsing overhoren studenten zichzelf of maken quizzen over de stof. Dit versterkt de retentie en het begrip aanzienlijk.

Hoe kun je studenten helpen bij zelftoetsing?


Integreer zelftoetsing in je onderwijs

Moedig studenten aan om zichzelf regelmatig te toetsen. Dit kun je faciliteren door oefenvragen of quizzen aan te bieden die studenten zelfstandig kunnen maken. Dit helpt hen om de stof beter te onthouden, én geeft inzicht in hun eigen begrip en eventuele hiaten. Je kunt studenten ook aanraden als groep quizvragen te formuleren of digitale tools te gebruiken. Tools zoals Quizlet en Anki kunnen hierbij ondersteunen.

> Voorbeeld: Dr. Janssen, docent psychologie, start elk college met een korte quiz over het vorige college. Studenten beantwoorden vragen en ontdekken zo waar ze nog extra aandacht aan moeten besteden (en de docent kan zo informatie verzamelen over de kennis van studenten).

Stimuleer gespreid leren

Adviseer studenten om hun studietijd te spreiden in plaats van te 'stampen' vlak voor een tentamen. Gespreid leren, waarbij de leerstof over een langere periode in kleinere sessies wordt bestudeerd, heeft bewezen effectiever te zijn voor langdurige retentie. Apps zoals Brainscape en StudySmarter zijn speciaal ontworpen om dit proces te optimaliseren.

> Voorbeeld: Dr. De Vries, docent geneeskunde, geeft wekelijks een korte opdracht waarbij studenten steeds opnieuw eerder behandelde stof moeten toepassen, zodat ze de kennis blijven ophalen.

Andere tips om studenten te helpen bij hun zelfstudie


Bied variatie in studiemethoden

Hoewel zelftoetsing en gespreid leren zeer effectief zijn, kunnen andere methoden zoals het maken van samenvattingen of mindmaps ook waardevol zijn, mits ze op de juiste manier worden ingezet. Bespreek verschillende studietechnieken met studenten en help hen ontdekken wat voor hen het beste werkt. Notion is een tool om gestructureerde aantekeningen te maken en studieplannen bij te houden.

> Voorbeeld: Prof. Willems, docent rechten, laat studenten juridische casussen visueel uitwerken met schema’s en mindmaps om complexe verbanden inzichtelijk te maken.

Creëer een ondersteunende leeromgeving

Bespreek met studenten het belang van een geschikte studieomgeving. Factoren zoals een opgeruimde werkplek, minimale afleiding en goede verlichting kunnen de concentratie en effectiviteit van het studeren aanzienlijk beïnvloeden. Apps zoals Forest, die werken met de Pomodorotechniek, kunnen studenten helpen gefocust te blijven.

> Voorbeeld: Dr. Bakker, docent economie, moedigt studenten aan om studiegroepen te vormen en vaste studiemomenten in te plannen, zodat ze elkaar kunnen ondersteunen en motiveren.

Gebruik technologie ter ondersteuning

Er zijn diverse digitale tools en apps beschikbaar die zelftoetsing en gespreid leren ondersteunen. Naast de eerder genoemde apps kan Wolfram Alpha bijzonder nuttig zijn voor technische en exacte wetenschappen door complexe berekeningen en gegevensanalyse te vergemakkelijken.

> Voorbeeld: Dr. Meijer, docent wiskunde, geeft studenten opdrachten waarbij ze berekeningen stapsgewijs moeten uitwerken, zodat ze inzicht krijgen in hun eigen denkproces en fouten kunnen corrigeren.

Deze strategieën kunnen studenten helpen om effectiever te studeren, en hun academische prestaties te verbeteren. Als docent kun je een belangrijke rol spelen bij het aanleren en stimuleren van deze vaardigheden.

Wil je in je onderwijs effectiever aandacht besteden aan vaardigheden? Of sparren over een vaardighedenleerlijn of opdracht in je cursus? Dan kun je bij ons terecht voor een professioneel consult. Voor ÀÖÓãºǫ́-medewerkers zijn er geen kosten verbonden aan het professioneel consult.