Concentratieprobleem? Hier komt het door en dit kun je doen
Heb jij de aandachtsspanne van een goudvis en ben je snel afgeleid? Je bent niet de enige. Veel studenten geven aan dat ze moeite hebben met zich concentreren. Ze vinden het lastig om een artikel te bestuderen of hun aandacht bij een college te houden. Er wordt weleens gezegd dat mensen tegenwoordig maar een aandachtsspanne van 15 minuten hebben en dat deze aan het krimpen is. Maar klopt dat eigenlijk wel? En wat kun je doen om je concentratie te verbeteren?
De mythe van de aandachtspanne
Als je lekker in een film of game zit, dan vliegen de minuten om en ben je volledig met je aandacht bij dat ene ding. Films en games zijn namelijk zo opgebouwd dat ze onze aandacht grijpen en vasthouden, zodat wij moeiteloos twee uur geboeid zijn. Bij een wetenschappelijk artikel of een college werkt dit anders. Dan moeten we meer moeite doen om onze aandacht bij het lezen of luisteren te houden.
Het voelt daardoor alsof je aandachtsspanne na een tijdje ‘op’ is. Alsof je bij het begin van het college nog een emmer met aandacht had, die langzaam is leeggelopen. Maar het voorbeeld van het kijken van een film laat zien dat we onze aandacht wel degelijk lange tijd ergens bij kunnen houden. Het idee van een emmertje met aandacht (een aandachtsspanne met een specifieke capaciteit) klopt dus niet.
De aandachtsspanne kan niet krimpen
Er wordt (zeker over jongeren en studenten) gezegd dat de aandachtsspanne aan het krimpen is. Maar als aandachtsspanne geen specifieke capaciteit heeft, kan die natuurlijk ook niet krimpen. Hoe verklaren we dan dat veel mensen ervaren dat het moeilijker wordt om onze aandacht ergens bij te houden? Het voelt immers wel alsof onze aandachtsspanne korter wordt.
Strijd om de aandacht
Wat er aan de hand is, is dat er heel veel afleiding en externe prikkels zijn die onze aandacht opeisen. En we zijn nu eenmaal nieuwsgierige wezens die gericht zijn op wat er in onze omgeving gebeurt. Sociale media en apps op onze laptops en telefoons zijn zo gebouwd dat ze onze aandacht voortdurend grijpen en lange tijd vast weten te houden. Alles voor de clicks en ads. Voor je het weet ben je uren aan het scrollen en swipen. De gemiddelde jongere spendeert minstens 5 uur per dag op z’n mobiele telefoon. Daarvan gaat zo’n 4,3 uur zitten in sociale media. Dat is meer dan een halve werkdag! Heel veel tijd en aandacht gaat dus op aan scrollen en het dealen met een overload aan prikkels.
Zolang jouw telefoon voor het grijpen ligt, plaats je jezelf bovendien voor een onmogelijke opgave als je wilt studeren. Zie maar eens je aandacht te houden bij dat lastige artikel, als je continu je telefoon ziet oplichten. Probeer maar eens je aandacht bij dat college te houden, als je weet dat je vriendin waarschijnlijk iets op insta heeft geplaatst.
Onderzoek na onderzoek wijst uit dat multitasken, dat is eigenlijk wat je dan doet, niet handig is. Het constant switchen van je aandacht, kost namelijk veel energie en wilskracht. En die heb je nou juist nodig bij het studeren.
Wat kun je zelf doen?
Je concentratieprobleem is in feite een aandachtsprobleem. En daar kun je wat aan doen, want aandacht kun je sturen en aangeleerd gedrag kun je veranderen. Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om afleiders te verminderen.
Kijk als eerste eens kritisch naar je schermtijd. Het verminderen van je minuten op insta zorgt er automatisch voor dat je minder gaat checken wat iedereen gepost heeft, en dat het minder in je systeem zit.
Een voor de hand liggende (maar niet per se makkelijke) tip is om je telefoon uit te zetten als je naar college gaat of moet studeren. Leg je telefoon bij voorkeur uit het zicht. En nog beter: buiten je bereik.
Probeer tot slot eens om je zonder laptop naar college te gaan. Probeer eens echt te luisteren naar de uitleg van een docent en ga na of je die uitleg begrijpt. Dan leer je uiteindelijk meer dan wanneer je klakkeloos alle zinnen van een docent uittypt, of voortdurend wegklikt naar andere content.
Je concentratieprobleem is in feite een aandachtsprobleem
Training en begeleiding
Vind je het lastig om afleiding te managen en tot studeren te komen? Daar kun je onder onze begeleiding mee aan de slag.