�����̨

Hoe weten we wat werkt bij publieksactiviteiten? Dat is de onderzoeksvraag waarmee Nieske Vergunst begon toen ze werd aangesteld als postdoc in de groep van hoogleraar Oceanografie en Publiek engagement Erik van Sebille. Na enkele maanden lezen, praten met mensen en brainstormen kwam ze uit op een spel: een bordspel waarmee ze kon testen wat ze kon veranderen aan hoe mensen denken over zeespiegelstijging.

Nieske vroeg twee ontwerpers om haar te helpen bij het uitdenken van het spel en maakte gebruik van de ervaring en het advies van de programmamakers van het Centrum voor Wetenschap en Cultuur. Haar collega Tugce Varol was verantwoordelijk voor het evaluatiegedeelte van het project.

Ik wil mensen het gevoel geven dat de stijging van de zeespiegel relevant voor hen is.

“Mensen hebben de neiging om klimaatverandering als psychologisch ver weg te zien,” legt Nieske uit. “Iets wat ver in de toekomst gebeurt, met anderen. Om ervoor te zorgen dat mensen eerder tot actie overgaan, moet je die afstand verkleinen. Dat kun je doen door framing: het benadrukken van bepaalde aspecten van een onderwerp. In mijn spel wil ik mensen het gevoel geven dat de stijging van de zeespiegel relevant voor hen is en dat hun acties verschil zullen maken. Daarom is alles in het spel persoonlijk. Spelers worden gevraagd persoonlijke keuzes te maken over waar ze willen wonen, hoe ze willen reizen, hoe ze hun geld uitgeven.”

Aan het einde van het spel zien ze de resultaten van hun keuzes in het jaar 2080. De meeste jongvolwassen deelnemers leven dan nog. Ze krijgen ook één of twee alternatieve scenario’s te zien waarin ze terecht hadden kunnen komen als ze andere keuzes hadden gemaakt. “Hopelijk zet dit deelnemers aan het denken over hoe hun keuzes de toekomst vormgeven” legt Nieske uit.

Het spel werd voor het eerst gespeeld op het Betweter Festival 2023. “De laatste voorbereidingen bestonden uit verrassend veel knutselen en klimaatbewust winkelen”, herinnert Nieske zich. “Maar toen het eenmaal showtime was, werd het allemaal beloond. Omdat het spel door twee tot tien mensen tegelijk gespeeld kan worden, konden we de hele avond spel na spel blijven spelen. Het was geweldig om de deelnemers te observeren en hun ervaringen en gedachten over het spel te horen. Het was ook behoorlijk vermoeiend: ik had een paar dagen nodig om bij te komen!”

Het was geweldig om de deelnemers te observeren en hun gedachten over het spel te horen.

Een jong publiek

En heeft het spel de beoogde impact? Tugce: “We hebben alleen nog voorlopige resultaten, maar het lijkt erop dat het spel een enigszins positieve invloed had op de perceptie van het publiek van hun invloed op de stijging van de zeespiegel en de relevantie daarvan in hun leven. Ze leken ook erg betrokken bij het spel en het onderwerp.” Nieske voegt eraan toe: “We wilden weten hoe bekend mensen in het publiek waren met wetenschap, wat we wetenschapskapitaal noemen, omdat we willen weten of dat een verschil maakt in de resultaten. En we wilden ons richten op mensen tussen de 16 en 25 jaar, omdat zij degenen zijn die in 2080 nog in leven zijn.”

Tugce: “Uit de voorlopige resultaten zagen we dat de deelnemers die we op Betweter Festival hadden een vrij hoog wetenschapskapitaal hadden. Dus we gaan het spel ook op een aantal mbo’s spelen en meer gegevens verzamelen.”

Volgende stappen

Is het mogelijk om de houding van mensen te veranderen met slechts één experiment? Tugce: “Dat hangt af van de activiteit, maar je kunt het ook zien als onderdeel van een groter geheel. Met deze activiteiten werk je aan attitudeverandering en dat kan uiteindelijk bijdragen aan gedragsverandering.” Nieske: “Je hoopt dat mensen in ieder geval iets ontvankelijker worden als ze de volgende keer over zeespiegelstijging horen. Dat is iets wat ik graag onderzocht zou zien in vervolgonderzoek. We stellen het spel beschikbaar voor anderen om te gebruiken, dus we hopen dat het onderzoek naar de effecten ervan door kan gaan!”

Dr. Nieske Vergunst is communicatieadviseur en public engagement onderzoeker bij de Faculteit Bètawetenschappen

Dr. Tugce Varol is gezondheids- en sociaalpsycholoog en public engagement onderzoeker bij de Faculteit Bètawetenschappen

Tekst: Stephanie Helfferich