Onderzoekers maken functionerend biologisch nierbuisje
Nieuwe dialysetechniek stapje verder

Onderzoekers van de 乐鱼后台, het Radboudumc en de Universiteit Twente zijn erin geslaagd een functionerend biologisch 鈥榥ierbuisje鈥 te maken. Het buisje is gemaakt van een dialyse-membraan waarop levend nierweefsel is gegroeid. Daardoor haalt het ook afvalstoffen uit het bloed die bij een gewone dialyse niet afgevoerd worden. 鈥淲ij hopen dat deze combinatie op termijn de huidige dialysetechniek kan vervangen鈥, aldus prof. Roos Masereeuw van de 乐鱼后台. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in Scientific Reports van 16 november.

Met de huidige dialysetechnieken worden alleen kleine, in het bloed opgeloste afvalstoffen uit het bloed verwijderd. Grotere, aan eiwitten in het bloed gebonden afvalstoffen, worden niet afgevoerd. Hierdoor wordt de pati毛nt als het ware vergiftigd. 鈥淎ls we ons systeem kunnen ontwikkelen tot een klinische toepassing, dan hoeft de pati毛nt hopelijk minder vaak gedialyseerd te worden en is het risico op overlijden ook kleiner鈥, licht Roos Masereeuw, hoogleraar Experimentele Farmacologie aan de 乐鱼后台 toe. Het onderzoek is een samenwerking van prof. Roos Masereeuw, die afgelopen zomer van het Radboudumc naar de 乐鱼后台 is gekomen, prof. Dimitrios Stamatialis van de Universiteit Twente en prof. Joost Hoenderop en prof. Bert van den Heuvel van het Radboudumc.
6.500 Dialysepati毛nten
In Nederland moeten zo鈥檔 6.500 nierpati毛nten drie of vier keer per week gedialyseerd worden. De huidige dialysetechniek neemt ongeveer 10 procent van de normale nierfunctie over. Dit is genoeg om belangrijke lichaamsfuncties in stand te houden, maar te weinig voor een volledige gezondheid. Voor dialysepati毛nten is een niertransplantatie vaak de beste oplossing, maar gemiddeld moeten ze hier vijf jaar op wachten. Elk jaar sterven zo鈥檔 200 pati毛nten omdat voor hen niet op tijd een donornier beschikbaar is. Daarom wordt wereldwijd onderzoek gedaan naar verbetering van de dialysetechniek.

Niercellen
De onderzoekers uit Utrecht, Nijmegen en Twente gebruiken niercellen zelf, omdat die immers gespecialiseerd zijn in het verwijderen van de afvalstoffen uit het bloed. Het groeien van nierweefsel op een membraan is echter geweldig complex. Twee jaar geleden slaagden de onderzoekers er voor het eerst in een monolaag van niercellen te kweken op een dialyse-membraan op zo鈥檔 manier dat ze bleven leven. Vervolgens heeft het dus nog twee jaar geduurd om de stap te zetten naar een functionerend, driedimensionaal nierbuisje, dat bestaat uit een holle buis bekleed met een enkele cellaag.
Toekomst
Voor een daadwerkelijke toepassing bij nierpati毛nten, moet goed ingeschat kunnen worden aan welke eisen het biologische nierbuisje moet voldoen. Het onderzoek richt zich daarom op het nog beter begrijpen hoe de niercellen de afvalstoffen precies verwijderen. 鈥淒e klinische toepassing is dan ook nog ver weg, maar met dit resultaat zijn we wel weer een stapje dichterbij鈥, aldus Masereeuw.
Dit onderzoek is mede gefinancierd door de Nierstichting, het Netherlands Institute for Regenerative Medicine (NIRM) en het Europese Marie Curie ITN-project ''.
Publicatie
Human proximal tubule epithelial cells cultured on hollow fibers: living membranes that actively transport organic cations
J. Jansen, I. E De Napoli, M. Fedecostante, C. M. S Schophuizen, N. V. Chevtchik, M. J. Wilmer, A. H. van Asbeck, H. J. Croes, J. C. Pertijs, J. F. M. Wetzels, L. B. Hilbrands, L. P. van den Heuvel, J. G. Hoenderop, D. Stamatialis & R. Masereeuw
Scientific Reports 16 november 2015, DOI: 10.1038/srep16702
Life Sciences
Dit is een voorbeeld van onderzoek binnen 鈥楻egenerative Medicine & Stem Cells鈥, dat deel uitmaakt van het strategisch onderzoeksthema Life Sciences van de 乐鱼后台.
Contact
Monica van der Garde, persvoorlichter faculteit B猫tawetenschappen, m.vandergarde@uu.nl, 06 13 66 14 38.