�����̨

Welke invloed hebben microben op het vrijkomen van methaan in de Arctische gebieden? En hoe zal klimaatverandering deze micro-organismen beïnvloeden? Het onderzoeksproject Climate feedbacks and methane cycling in Arctic lakes: enzymes to atmosphere (CLIMET) moet het antwoord op deze vragen gaan leveren. Financiering komt uit het NWO-programma Open Competitie ENW-XL, gericht op grensverleggend fundamenteel onderzoek. “De methaancyclus in Arctische gebieden is nog nooit op een dergelijke manier onderzocht.”

Het onderzoek wordt geleid vanuit het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) terwijl een significante bijdrage aan het onderzoek afkomstig is van Utrechtse wetenschappers. Coördinator Suzanne McGowan is behalve afdelingshoofd van de NIOO-onderzoeksgroep Aquatische Ecologie ook bijzonder hoogleraar Aquatische Ecosysteemdynamica bij de Utrechtse faculteiten Bètawetenschappen en Geowetenschappen. De Utrechtse inbreng wordt verder geleverd door Friederike Wagner-Cremer en Wim Hoek (departement Fysische Geografie), Paul Mason en Charlie Beard (departement Aardwetenschappen).

Een specifieke groep metalen met de naam lanthaniden blijkt van invloed op de methaancyclus

Sediment

Prof. dr. Friederike Wagner-Cremer is net als prof. dr. Suzanne McGowan gespecialiseerd in het onderzoeken van het klimaat in het verleden. “Daarvoor kijken we bijvoorbeeld naar aanwijzingen voor klimaatverandering die zijn terug te vinden in sediment”, aldus Wagner-Cremer. Fysisch-geograaf dr. Wim Hoek heeft ruime ervaring in het onderzoek naar de gevolgen van klimaatverandering in voorbije tijden op het landschap en de vegetatie. Samen met Friederike Wagner-Cremer buigt hij zich over de sedimentkernen die opgeboord worden uit de bodems van de Arctische meren.

Petrologie

Het onderzoek behelst niet alleen het doen van metingen maar ook het kweken van bacteriën (in de laboratoria van het NIOO). “Maar het innovatieve van dit samenwerkingsverband gaat nog verder. Nog niet zo lang geleden is namelijk ontdekt dat een specifieke groep metalen met de naam lanthaniden invloed uitoefenen op de methaancyclus.” Deze metalen komen vrij door de verwering van onderliggende gesteentes uit het Precambrium, een periode uit de vroegste geschiedenis van de Aarde. Daarom is ook de hulp ingeroepen van petroloog prof. dr. Paul Mason, specialist op dit terrein. “Deze combinatie van expertises is nog niet eerder voorgekomen bij dit type onderzoek.”

Overige partners

Bij CLIMET zijn verder nog de Radboud Universiteit, de Britse universiteiten Heriot Watt en Northumbria, de Universiteit van Maine (VS) en de Universiteit van Umeå (Zweden) betrokken.

In het nieuws

Over de verkleuring van Groenlandse meren, een onderwerp dat raakt aan het beschreven onderzoek, verschenen ook nieuwsberichten op en in . In beide artikelen komt Suzanne McGowan aan het woord.