“Het hoogleraarschap bereik je nooit alleen”

Nieuwe hoogleraar Media en Cultuurwetenschappen Bruce Mutsvairo benoemd

Portretfoto Bruce Mutsvairo © Kees Gort
Prof. dr. Bruce Mutsvairo. © Kees Gort

Onlangs is Bruce Mutsvairo aan de ̨ benoemd tot hoogleraar Media, Politics and the Global South. Met zijn leerstoel kijkt hij ver over de Nederlandse grenzen heen: “We willen ons met onderzoek, onderwijs en public engagement richten op het samenspel tussen media en politiek, en hoe dit samenlevingen over de hele wereld beïnvloedt.”

Kennis delen en netwerken aanboren

Mutsvairo kijkt ernaar uit om bij te dragen aan de strategische thema’s van de ̨. Maar zijn ambitie houdt daar niet op: “We zetten in op het versterken en uitbreiden van netwerken binnen en buiten de universiteit, want een leerstoel als deze kan nooit een eiland zijn. We zoeken daarom partnerschappen. Ik denk dat we een goed voorbeeld moeten zijn op het gebied van samenwerking, en dat we onze kennis moeten delen met studenten en verspreiden in alle kringen waar we ons begeven.

Bruggen slaan tussen noord en zuid

“Mijn leerstoel zet in op partnerschap en verbinding wanneer het gaat over diep-ontwrichtende, datagedreven en gedigitaliseerde media”, licht Mutsvairo toe. “Wereldwijde problematiek als corruptie, klimaatverandering, pandemieën en ongelijkheid onderzoeken – dat vergt samenwerking over landsgrenzen heen. Wij onderzoeken alle verschillende manieren waarop media en politiek inwerken op Westerse en niet-Westerse samenlevingen.”

“Sinds mei dit jaar heb ik ook nog een leerstoel bij UNESCO, op het gebied van Data, Desinformatie en Democratie. Hoewel deze leerstoel een andere is dan die bij de ̨, sluiten ze wel mooi op elkaar aan. De UNESCO-leerstoel geeft ons bovendien toegang tot de brede netwerken van de Verenigde Naties, dus ook met deze aanstelling ben ik heel blij.”

Impact vergroten door internationale beurzen

“Als het over maatschappelijke impact gaat, kan je niet anders dan ook in het buitenland op zoek gaan naar financiering voor onderzoek”, voegt Mutsvairo toe. “We worden niet beoordeeld op onze doelen, maar op onze resultaten. Hopelijk kunnen we met succes externe beurzen aanvragen.”

Mijn leerstoel slaat bruggen tussen noord en zuid. Dat is nodig in een wereld die steeds kleiner wordt: iets dat in Zuid-Amerika speelt, kan grote gevolgen hebben voor Nederland.

Momenteel onderzoekt Mutsvairo de rol van desinformatie in het conflict in Mali en Ethiopië, als mede-hoofdonderzoeker van een beurs van de Noorse Onderzoeksraad. “Ik hoop dat we op nationaal en Europees niveau meer subsidies als deze mogen ontvangen. Zodat we echt impact kunnen maken met wat we hier in Utrecht aan het doen zijn. De competitie is groot en de kansen zijn klein, maar je moet het wel proberen.”

Hoogleraar met een ‘eerste generatie’ achtergrond

Zijn hoogleraarschap ziet Mutsvairo niet alleen als een persoonlijke prestatie. “Natuurlijk moest ik net als mijn collega-hoogleraren de officiële procedure doorlopen om professor te worden. Maar verder heeft iedereen zijn eigen weg naar het hoogleraarschap. Sommige mensen krijgen grote beurzen, sommigen hebben het juiste netwerk en sommigen zijn zo goed, die krijgen op een bepaald moment een telefoontje van een headhunter. Maar dat zijn uitzonderingen.”

“Ik ben de eerste van mijn familie die hoogleraar wordt en ik ken maar één manier om daar te komen: hard werken. Maar alleen hard werken is geen garantie voor succes. Daarbij speelt geluk ook zeker een rol. Mijn moeder zei altijd: ‘je moet hard werken om geluk te hebben’.”

Hoogleraarschap is een gemeenschappelijke prestatie

Dat ik benoemd ben tot hoogleraar is niet alleen zijn verdienste, zegt Mutsvairo. “Het is een gezamelijke prestatie. Je werkt samen met anderen, je hebt mensen nodig die voor jou deuren openen. Je hebt toegang tot data en kennis nodig, mentoren die je op weg helpen en de steun van collega’s. Minstens even belangrijk is de steun van je studenten. Wat ik wil zeggen is dat hoogleraarschap meer vergt dan intellectuele vaardigheden. Met sociale en emotionele intelligentie kom je nog veel verder.”