�����̨

In het boek "Voor wie is de erfenis?" pleiten onder meer Janneke Plantenga en Ingrid Robeyns dringend voor een erfbelasting die beter past bij onze tijd. 

Jaarlijks wordt rond de 15 miljard euro nagelaten. Ongeveer 40 procent van alle particuliere bezit is niet zelf verdiend, maar afkomstig van erfenissen. Dat roept vragen op: Waarom is er zoveel weerzin tegen erfbelasting? Waarom rekenen we ons al bij voorbaat het bezit van pa en ma toe? Janneke Plantenga, hoogleraar Economie van de welvaartsstaat aan de �����̨ en één van de initiatiefnemers van dit boek, zegt : "Dit boek is onze voorzet om de wetgeving te moderniseren, en om een nieuwe grondslag te vinden voor die zo gehate erfbelasting. Want ergens zijn we het idee kwijtgeraakt dat juist via het erfrecht en via de erfbelasting een meer gelijke en rechtvaardige samenleving kan worden bereikt.” 

Ergens zijn we het idee kwijtgeraakt dat juist via het erfrecht een meer gelijke en rechtvaardige samenleving kan worden bereikt

Erfenis en samenwonen

Wendy Schrama, hoogleraar Familierecht en rechtsvergelijking aan de �����̨ doet een pleidooi voor koppels die ongehuwd samenwonen. Zij erven mometeel niets van elkaar als ze dat niet bij voorbaat regelen. "Is er geen samenlevingscontract, dan kan je bijvoorbeeld een duurcriterium invoeren, na vijf jaar samenwonen. Dat kan worden aangetoond met een inschrijving bij de gemeente op hetzelfde adres, of met bankafschriften, of foto’s waarop het stel samen in de tuin zit… Je krijgt er wel wat debat over, maar het is werkbaar.”

Ongelijkheid in de samenleving

Ethische analyses over erfenissen komen in het boek van onder meer Ingrid Robeyns, hoogleraar Ethiek van Instituties aan de �����̨. Het verhogen of verlagen van erfbelasting is volgens haar en haar collega's in feite, een afweging tussen vrijheid en gelijkheid: vrijheid van de gever om zijn volledige vermogen na te laten aan wie hij wil, en de mogelijkheid van meer gelijke kansen in de samenleving. Robeyns in NRC: "Wij vinden vooral dat je consequent moet zijn. Als je vrijheid de belangrijkste waarde vindt, botst dat met de vrijstellingen die kinderen krijgen.” Aan het boek is ook een ethische annotatie gekoppeld: Oververving en erfbelasting, geschreven door Robeyns en filosoof Sem de Maagt, docent aan de �����̨.

Als je vrijheid de belangrijkste waarde vindt, botst dat met de vrijstellingen die kinderen krijgen

gaan economen en mede-auteurs Jelle van der Meer en Paul de Beer nog een stap verder. Zij pleiten ronduit voor een verhoging van de erfbelasting. Door de belasting op erfenissen te verhogen, kan de belasting op arbeid omlaag en dat verbetert de arbeidsmarkt. Hoe dan ook, de erfenis is een onderbelicht fenomeen, schrijven de redacteuren. In het boek wordt daarom ‘de erfenis’ op vele manieren onder de loep genomen. Niet alleen juridisch en economisch, maar óók sociologisch, antropologisch, ethisch, historisch en religieus.

 is uitgegeven bij Van Gennep. 

Onder redactie van Paul de Beer, Jelle van der Meer, Janneke Plantenga & Wiemer Salverda.

Met medewerking van Jens Beckert, Sjaak van der Geest, Jos van Hezewijk, Flip de Kam, Sem de Maagt, Ilse Matser, Ingrid Robeyns, Susan Rutten, Jan Slager, Wendy Schrama, Tim van der Valk en Inge van Vijfeijken.